Deport (Sınır Dışı) İşlemleri ve Süreci

1. Deport (Sınır Dışı) Sebepleri

Bir yabancının deport edilmesine yol açabilecek başlıca sebepler şunlardır:

1. Vize veya İkamet İhlali

   • Vize süresinin aşılması
   • Oturma izninin süresinin dolmasına rağmen ülkede kalmaya devam etmek
   • Yasa dışı yollarla ülkeye giriş veya çıkış yapmak

2. Kaçak Çalışma

   • Çalışma izni olmadan çalışmak
   • Çalışma izninin iptal edilmesine rağmen çalışmaya devam etmek

3. Kamu Güvenliği ve Kamu Düzenine Tehdit Oluşturmak

   • Suç işlemek (hırsızlık, uyuşturucu ticareti, dolandırıcılık vb.)
   • Terör örgütü üyeliği veya destekleyici faaliyetlerde bulunmak
   • Kamu sağlığına tehdit oluşturmak (bulaşıcı hastalık taşıyıcıları vb.)

4. Genel Ahlaka Aykırı Davranışlar

   • Fuhuş veya insan ticareti gibi suçlara karışmak
   • Kamu düzenini bozacak şekilde hareket etmek

5. Kamu Yükü Haline Gelmek

   • Ekonomik olarak kendi geçimini sağlayamayan ve sürekli devlet desteği alan kişiler

2. Deport (Sınır Dışı) İşlemlerinin Aşamaları

2.1. Tespit ve Gözaltı

• Yabancının yukarıda belirtilen ihlallerden birini gerçekleştirdiği tespit edilirse, polis, jandarma veya Göç İdaresi yetkilileri tarafından gözaltına alınabilir.
• İlk aşamada kişi en fazla 48 saat içinde Geri Gönderme Merkezi (GGM)’ne sevk edilir.

2.2. Geri Gönderme Merkezinde Tutulma

• Sınır dışı edilme süreci boyunca kişi, Geri Gönderme Merkezi’nde (GGM) en fazla 6 ay tutulabilir (bazı durumlarda 12 aya kadar uzatılabilir).
• Bu süre zarfında kişi hakkında sınır dışı kararı verilir ve işlemler tamamlanır.

2.3. Deport Kararının Tebliği ve İtiraz Hakkı

• Deport kararı, kişiye yazılı olarak tebliğ edilir.
• Kişi, bu karara karşı 7 gün içinde idare mahkemesine itiraz edebilir.
• Mahkeme, 15 gün içinde karar verir ve bu süreç boyunca kişi sınır dışı edilmez.

2.4. Sınır Dışı Edilme (Deportasyon)

• Eğer mahkeme itirazı reddederse veya kişi itiraz etmezse, sınır dışı işlemi başlatılır.
• Sınır dışı işlemi kendi imkanlarıyla ülkeyi terk etme (gönüllü dönüş) veya zorla sınır dışı edilme şeklinde uygulanabilir.
• Kişi ülkesine doğrudan veya üçüncü bir ülke üzerinden gönderilebilir.

3. Deport (Sınır Dışı) Türleri

3.1. Süreli Giriş Yasağı ile Deport

• Vize ihlali, kaçak çalışma, oturma izni ihlali gibi durumlarda uygulanır.
• 1 ila 5 yıl arasında değişen giriş yasağı uygulanabilir.

3.2. Süresiz Giriş Yasağı ile Deport (Kamu Güvenliği Tehdidi Olanlar)

• Terör suçu işleyenler, ciddi suçlara karışanlar ve casusluk yapanlar süresiz olarak sınır dışı edilir.
• Bu kişiler Türkiye’ye hiçbir şekilde tekrar giriş yapamaz.

3.3. Gönüllü Ayrılma ile Deport

• Kişi, sınır dışı edilmeden önce kendi isteğiyle ülkeyi terk ederse, giriş yasağı daha kısa olabilir.
• Bu durumda, genellikle 1 yıl veya daha az süreli giriş yasağı uygulanır.

3.4. İdari Gözetim Altında Deport

• Kişi, geri gönderme merkezinde 6 aya kadar tutulabilir (istisnai durumlarda 12 aya kadar).
• Eğer kişi bu sürede sınır dışı edilemezse, alternatif yollar (şartlı serbest bırakma, ikamet izni vb.) değerlendirilir.

4. Deport (Sınır Dışı) Kararına İtiraz Süreci

Deport edilen kişi, karara 7 gün içinde idare mahkemesi nezdinde itiraz edebilir.

4.1. İtiraz Edilebilecek Merciler

1. İdare Mahkemesi: Deport kararına doğrudan itiraz edilecek yer. Mahkeme 15 gün içinde karar verir.
2. Bölge İdare Mahkemesi: İlk mahkeme kararını reddederse, itiraz buraya taşınabilir.
3. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM): Eğer temel insan hakları ihlali söz konusuysa, bu mahkemelere başvuru yapılabilir.

İtiraz süreci devam ederken kişi sınır dışı edilmez.

5. Deport Sonrası Türkiye’ye Geri Dönüş Mümkün mü?

Eğer bir kişi deport edildiyse, belirli şartlar altında tekrar Türkiye’ye giriş yapabilir:

• Giriş yasağının kaldırılması için Göç İdaresi’ne başvurabilir.
• Giriş yasağı süresi dolduğunda yeni vize başvurusu yapabilir.
• Özel izinle (Dışişleri Bakanlığı veya Göç İdaresi kararıyla) giriş sağlanabilir.

Not: Eğer kişi “kamu düzeni ve güvenliği için tehdit oluşturduğu” gerekçesiyle deport edilmişse, bu yasağın kaldırılması genellikle çok zordur.

6. Sonuç

Deport işlemleri, yabancının ülke yasalarına uyup uymadığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Eğer bir kişi deport edilmişse, hukuki yollarla itiraz etmesi ve gerekli izinleri alarak Türkiye’ye geri dönüş yapması mümkündür. Ancak, hukuki destek almak ve Göç İdaresi ile süreci dikkatlice yönetmek önemlidir.

Eğer özel bir deport vakası hakkında detaylı bilgi almak istiyorsanız, bir göç hukuku avukatıyla iletişime geçmenizi tavsiye ederim.